U kent wellicht het grapje dat tijdens menig technologiecongres bij de after dinner speech wordt gemaakt: wat zijn de beste manieren om bankrupt te geraken? Geld investeren in dotcom bedrijven is tegenwoordig de snelste, in vrouwen de meeste aangename, in ingenieurs de meest efficiënte. Vorige week op een congres in Lissabon antwoordde een vrouwelijke onderzoekster gepast: geld investeren in dotcom bedrijven mag dan wel de snelste manier zijn en ingenieurs de meest efficiënte, maar in mannen ongetwijfeld de zekerste, want 99,5% van alle bedrijven die failliet gaan, hebben enkel mannen in hun raad van bestuur. Ondanks onderzoek naar de vele aspecten van emancipatie, valt op hoe weinig onderzoek nog steeds verricht wordt naar de invloed van genderverschillen op de economische dynamiek van bedrijven en landen. De voornaamste reden is ongetwijfeld het gebrek aan statistische gegevens. Het zou wel eens verhelderend kunnen zijn voor elke statistische indicator om ook het genderverschil weer te geven. Het zou een forse impuls geven voor heel wat nieuwe inzichten.
Zo staat vast dat van alle sociaal economische indicatoren vrouwelijke geletterdheid - literacy - de indicator is die statistisch het meest significant gerelateerd is aan economische groei en ontwikkeling. Niet voor niets werd Eva verleid met de appel van de verboden boom van kennis. Eva werd verleid door haar ingeboren nieuwsgierigheid, Adam nam de eerste hap om indruk te maken. Maar terzake. Landen met hoge percentages vrouwelijke geletterdheid worden systematisch gekenmerkt door een hogere economische groei dan landen met lagere percentages. Onderontwikkeling en armoede worden met andere woorden gekenmerkt door hoge vrouwelijke fertiliteit: de vrouw ontkomt amper aan haar rol van "baarmoeder" van kinderen met een min of meer permanente uitsluiting uit het inkomensproces als gevolg. De geboorte van een jongen wordt dan ook algemeen als positief ervaren, die van een meisje als negatief, zelfs als een financiële ramp. De geboortecijfers in heel wat ontwikkelingslanden liegen er trouwens niet om. Sinds zich mogelijkheden tot geslachtskeuze voordoen, ziet men juist in ontwikkelingslanden een daling in het aantal meisjes dat geboren wordt. Meisjes worden schaars. Vanuit ontwikkelingsperspectief spelen echter juist meisjes en hun scholing een essentiële rol. Uit de meeste ervaringen met ontwikkelingshulp blijkt dat geld geven aan mannen veelal weggegooid geld is, terwijl geld geven aan vrouwen praktisch altijd rendeert. De scholing van meisjes en vrouwen is veelal de motor achter economische ontwikkeling. Denk aan de ervaringen van de Graneen bank in Bangladesh.
Maar ook bij ons in de toenemende diensteneconomie worden vrouwelijke kwaliteiten belangrijker dan mannelijke. Er doet zich zonder meer een feminisering voor van de economie met een toenemend belang van soft skills, sociale en communicatie-vaardigheden, inlevingsvermogen in andere mensen, andere culturen..
Kortom, ook voor economen zou weleens kunnen gelden: "chercher la femme".

Luc Soete