Zeurpieten in Nederland

Het is binnenkort weer de blijde intrede van de Sint met zijn allochtone pieten. Zwarte pieten is politiek niet correct meer en gezien de gebrekkige integratie van allochtonen, wordt de Sint deze keer vergezeld van zeurpieten. Zeurpieten passen trouwens veel beter bij Nederland. Je vindt ze in alle geledingen: klein en groot, oud en jong, arm en rijk, man en vrouw; en overal: op het werk, in de trein, in bed, in de kroeg, bij de dokter, in de klas. Gezien de variëteit van het onderwerp – er zijn zelfs zeurprofessoren – beperk ik mij hier tot slechts één categorie: de politieke en economische zeurpieten. Het is straks immers weer verkiezingstijd en of we het nu leuk vinden of niet, er zal ons om de oren geslaan worden met gezeur over van alles en nog wat. Het zit de politici natuurlijk niet mee. Hoe meer ze het over onderwerpen hebben waarvan ze denken dat die de burger écht interesseren, zoals veiligheid, immigratie, files, wachtlijsten, bladeren op de rails, hoe slechter het gaat met de economie en hoe minder geld er is om er iets aan te kunnen doen. En zo worden we gaar gestoomd voor dé slagzin van het volgende kabinet: bezuinigen, bezuinigen en nog eens bezuinigen. Het gaat immers slecht met “de” economie en vooral nóg slechter met de Nederlandse economie. Economische zeurpieten vinden het tegenwoordig opnieuw gepast om te spreken over de magere jaren waarin we ons nu zouden bevinden na de zeven vette jaren. Dat heeft niet alleen het voordeel dat men de per definitie onzekere economische toekomst nu min of meer kan vastpinnen met een illusoire cyclische regelmaat van hoog- en laagconjunctuur, het maakt de economie ook min of meer onafhankelijk van beleid. It’s the economy stupid. We moeten nu eenmaal bezuinigen, we hebben boven onze stand geleefd, het is, zeg maar, God’s straf. En wie het daar niet mee eens is, die kan onmiddellijk in de hoek van de financiële ondeugdelijkheid gezet worden met grote ezelsoren op. Zo blijft meesterzeurpiet Gerrit Zalm, de vroegere paarse Minister van Financiën, de arme PvDA zelfs in de oppositie met financieel gezeur in de tang houden. Nu Kok weg is, zo vertelde de VVD-leider met grote bezorgde ogen op de buis, vervalt de PvdA weer in zijn oude gewoonte van te veel willen uitgeven en wordt de PvDA weer een onbetrouwbare partner, regeringsdeelname onwaardig. Het is natuurlijk wel grappig dat het juist CDA-economen waren die het scherpst het begrotingsbeleid van het kabinet Balkenende hekelden, omwille van Zalm’s overdreven bezuinigingsdrift. Kortom, je hoeft helemaal niet logisch te zijn als je wilt zeuren, het gaat er enkel en alleen om hoe overtuigend je overkomt. Maar dat weten al onze lieve kindertjes al heel lang en de brave Sint gelukkig ook.

Dat het slecht gaat met de Nederlandse economie heeft immers niets van doen met het ontbreken van financiële deugdelijkheid. Neen, juist het merkwaardige is dat al die positieve factoren van financiële deugdelijkheid waarover Ministers van Financiën altijd de lof zingen en waarin Nederland nu zo vooruit loopt op de rest van de wereld: de proportionele daling in staatschuld, het beperkte begrotingstekort, de hoge private dekkingsgraad van pensioenen, er helemaal niet lijken toe te doen. Het levert Nederland geen honderdste percent meer groei op. Dat Nederland het sinds begin dit jaar moeilijk heeft, zou daarentegen wel eens veel te doen kunnen hebben met de invoering van de euro. De euro prijstransparantie heeft nu ook de gewone klant duidelijk gemaakt dat Nederland duur is; iets wat het grote multinationale bedrijfsleven natuurlijk allang wist. Zo stijgt de invoer van het MKB sinds begin dit jaar sterk, men heeft immers de goedkopere toeleveranciers in het buitenland ontdekt, groeit de uitvoer, eenmaal gecorrigeerd voor heruitvoer, amper en neemt ook de binnenlandse consumptie af. Men gaat, zeker in onze grensstreek, liever uit winkelen, eten of drinken aan de andere kant van de grens waar de prijzen soms een derde goedkoper zijn. En éénmaal de grens over vallen de bladeren naast de rails zodat de treinen er nog op tijd rijden ook. Voeg daaraan toe dat de Nederlandse economie veel gevoeliger is voor de beursmarkt door de vele pensioenfondsen die nu hun premies moeten verhogen en de economische neergang van Nederland is voorspelbaar. Dat Nederland duur is, komt omdat Nederland inefficiënt is. En naarmate de Nederlandse economie steeds verder een persoonlijke diensteneconomie wordt, worden als het ware alle geledingen van de maatschappij door de gezeur inefficiëntie verder verziekt. Je merkt het in bijna alles: de hoeveelheid adviesbureau’s, de hunkering naar vergaderen, het mierenneuken over alles en nog wat. En waar dan toch iets goed loopt, moet ingegrepen worden om het te verklaren zodat het in de kortste keren even inefficiënt is als al de rest. Het is, gelooft U mij maar na vijftien jaar ervaring in dit land, onvoorstelbaar. Zelfs de media heeft deze eigenschap ontdekt als een Nederlandse “behoefte”: zelfs tot ’s avonds laat wordt de kijker praatprogramma’s voorgeschoteld waarin bekende Nederlanders verder zeuren. Kortom, Nederland is een land van zeurpieten, geen wonder dat de Sint geen cadeau’s meer in petto heeft voor de burger.

Luc Soete