Terwijl de raadsvrouwen van Maastricht hun mannetje staan in hun poging om bij de Tempeleers een vrouwelijke carnavalsprins af te dwingen, proberen de raadsheren hun mannetje te staan tegenover Minister Netelenbos om geld te bemachtigen voor ondertunneling van de A2. Het lijkt erop dat geen van beiden het zullen halen. Moesten ze nu de koppen eens bij elkaar steken. De raadsvrouwen verzoeken de Tempeleers Mevrouw Netelenbos als nieuwe prinscarnaval binnen te halen. Met een beetje geluk schenkt hare Hoeglustigheid uit dank voor de schitterende ontvangst en na het lange wachten bij de Geusselt, de Tempeleers de nieuwe A2 (Alaaf-Alaaf) Netelenbostunnel, die er tijdens de carnavalsdagen tol mogen heffen. De Minister gelukkig, de Tempeleers gelukkig, het vollék gelukkig, de raadsvrouwen gelukkig en de raadsheren kunnen naar huis. Carnaval zou dan misschien wat van zijn mannelijke traditie verloren hebben, maar wat zou het aan vrouwelijke wijsheid gewonnen hebben. Maar goed, ik ben noch vrouw noch politicus en zal het dus verder niet hebben over de kans op een carnavalsprinses. Dan maar over de A2.

Verkeerswethouder Aarts wil versnelde aanleg van de stadstraverse -- de A2 in het Maastrichts -- via tolheffing: één euro. De meeste inwoners van Maastricht hadden zich echter wat anders van de euro voorgesteld en voelen daar niets voor, zo blijkt althans uit Internet enquêtes en andere reacties in deze krant. Dan nog liever in de file blijven staan. De file voor de Geusselt lijkt trouwens geen echte file. Men staat immers te wachten voor een rood licht. En, ware het een file, dan komt Maastricht ergens op de 166ste plaats in dit filerijke land. Geen plek om aanspraak te kunnen maken op snelle aanleg door het rijk. Het feit dat de meeste Maastrichtenaren liever in de file blijven staan dan tol betalen, geeft vanuit dit oogpunt de rijksoverheid gelijk. De tijd die men bij het binnenrijden van Maastricht via de A2 uiteindelijk kwijt is, lijkt onvoldoende om weggebruikers te overtuigen er geld voor te willen neertellen om ze ongedaan te maken. Minister Netelenbos zou wethouder Aarts een adviseurspositie moeten aanbieden: voorstellen voor lokale tolheffing lijken een prima toets om de prioriteit in het oplossen van files te testen. Een groot gedeelte van de A2 filevorming is trouwens het rechtstreekse gevolg van de ruimtelijke planning van Maastricht. Dat men juist aan de zuidkant van Maastricht een academisch ziekenhuis, een universiteit, een MECC, en steeds meer bedrijven heeft neergezet, vertaalt zich nu in noordelijke files. DHL met 600 banen komt er straks nog eens bij, zo lazen we in dezelfde krant waarin de tolheffing aangekondigd werd. En hoeveel van die werknemers, patiënten, klanten denkt U rijden vanuit het zuiden Maastricht binnen?

Het probleem van de A2 in Maastricht is in de eerste plaats het probleem van een autosnelweg die dwars door een stad loopt. Een autosnelweg die indertijd aangelegd werd vanuit Amsterdam naar de zuidelijkste stad van Nederland en daar aan de Geusselt in een rotonde tot een einde kwam: voor Maastrichtenaren die van deze rotonde verder huiswaarts rijden en tijdens de zomer voor die Hollandse vakantiegangers die in lange rij met hun caravans de zon verder zuidwaarts gingen opzoeken. Intussen is Maastricht echter het balkon van Europa geworden en rijdt het verkeer nu gewoon door Maastricht. Het logische zou dan ook zijn in Maastricht, juist zoals in Weert of in Eindhoven, de snelweg om de stad heen te leggen. Maar die aanslag op natuur en omgeving wil het stadsbestuur niet, tenzij het via het buitenland kan gebeuren. En daar bedanken de Belgen uiteraard voor. Ondertunneling van de stadstraverse lijkt dan op het eerste zicht de ideale oplossing. Onze ruimtetoekomst ligt immers onder de grond: Holland molland.

Ondertunneling van de Maastrichtse stadstraverse blijft echter hoe je het draait of keert een economische luxe die landelijk niet te verkopen valt en die men nu lokaal probeert te verkopen via tolheffing. Maar tolheffing kan juist lokaal op weinig steun rekenen. Het Maastrichtse stadsbestuur lijkt vanuit deze optiek eens te meer aan luxebehoeftes te lijden. Het wordt misschien toch wel tijd dat de stad zich realiseert dat in de economie niet alles kan. Vindt ze de fileproblematiek op de A2 zo cruciaal dat er op korte termijn een oplossing voor gevonden moet worden, dan moet gekozen worden voor een goedkope, snelle, tijdelijke oplossing. En zo zijn er vele. Te beginnen met gewoon een gedeeltelijke verbreding als een soort trechter, b.v. een driebaanstraverse van de Geusselt tot aan het kruispunt met de Scharnerweg en eventueel in de omgekeerde richting van de Kennedybrug tot ditzelfde kruispunt. De middenberm verdwijnt en de weg wordt wat verbreed naar de omliggende bebouwde kom. Het kan soelaas bieden voor enkele jaren. Of als een ander, duurder alternatief, wat echter snel en slechts een fractie van de kosten van ondertunneling inhoudt, twee ongelijkvloerse kruisingen, of in gewoon Nederlands, bruggen: één over het Geusseltkruispunt en één over de Scharnerweg. Uiteraard niet mooi en niet passend bij de allure van een stad als Maastricht, maar deze, zogenaamde Luikse oplossing verhelpt wel het probleem snel en biedt tijd om zowel het doorsnijden van de stad door stadstraverse en spoorweg in één gezamenlijk tunnelproject, zoals reeds verschillende malen voorgesteld, in detail te bestuderen voor een latere toepassing. In dit geval zou eindelijk ook het enorme ruimtebeslag dat de NS op de binnenstad legt aangepakt kunnen worden b.v. voor woningbouw zodat een veel compactere en leefbare linkeroever en oostzone tot ontwikkeling komt. Het versneld willen doorvoeren van de voorgestelde tunnelbak valt als het ware tussen twee muren: te laat om de huidige, toenemende verkeersdrukte op te vangen en te snel om nieuwe, fundamentelere mogelijkheden en oplossingen in de discussie te betrekken. Misschien dat we toch moeten wachten tot carnaval wanneer de volkse wijsheid terugkeert op het Maastrichtse stadhuis.

Luc Soete